مبارزه با پولشویی و تامین مالی تروریسم
واژه پولشویی برای توصیف فرآیندی مورد استفاده قرار می گیرد که در آن پول غیرقانونی یا کثیفی که حاصل فعالیت های مجرمانه مانند قاچاق مواد مخدر، قاچاق اسلحه و کالا، قاچاق انسان، رشوه، اخاذی، کلاهبرداری و ... است، در چرخه ای از فعالیت ها و معاملات مالی و با گذر از مراحلی، شسته شده و به عنوان پولی قانونی، موجه و مشروع جلوه داده می شود.
پولشویی دارای آثار و تبعات منفی فراوانی در عرصه های مختلف اقتصادی و اجتماعی است. آثار و تبعاتی همچون گسترش فساد و ارتشا در سطح جامعه، تضعیف بخش خصوصی، کاهش اعتماد به بازارهای مالی، کاهش درآمد دولت، تقویت منابع و شبکه مالی مجرمین. تبعات منفی این پدیده شوم موجب شده است تا حاکمیت کشورها ـ همگام با مراجع بین المللی ـ در صدد مبارزه با آن برآیند و با تصویب قوانین و مقررات لازم و اجرایی کردن آن ها، از وقوع این جرم در موسسات مالی پیشگیری نموده و یا در صورت وقوع، متخلفان را شناسایی و به مراجع قضایی معرفی کنند.
جمهوری اسلامی ایران نیز از جمله کشورهایی است که با تصویب قانون مبارزه با پولشویی و آیین نامه اجرایی آن، در صدد مقابله با این پدیده مذموم برآمده است. در این راستا، بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران به عنوان مرجع نظارت بر بانک ها، موسسات اعتباری و دیگر نهادهای فعال در بازار پولی کشور وظیفه دارد تا علاوه بر فراهم ساختن
زیر ساخت های لازم برای پیشگیری از پولشویی در بازار پولی کشور و مقابله با آن، بر حسن اجرای قوانین و مقررات ذیربط در این بازار نظارت نماید.
به منظور تحقق این هدف، بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران اقدام به اختصاص بخشی از پایگاه اطلاع رسانی خود به این امر نموده است. این بخش مشتمل بر زیرمجموعه های« قوانین» ، «آیین نامه ها» ، « دستورالعمل ها» ،
« بخشنامه ها» ، « ترجمه اسنادی در زمینه مبارزه با پولشویی» و « گزیده پژوهش ها در زمینه مبارزه با پولشویی» است و علاقمندان می توانند با مراجعه به هر زیرمجموعه، از مطالب آن استفاده نمایند.
قوانین
آیین نامه ها
- آیین نامه اجرایی قانون مبارزه با پولشویی (منسوخ) 154 KB -
- آیین نامه اجرایی قانون مبارزه با پولشویی 1.8 MB -
- آیین نامه مستند سازی جریان وجوه در کشور 61 KB -
- آیین نامه اجرایی قانون الزام اختصاص شماره ملی و کد پستی برای کلیه اتباع ایرانی 58 KB -
- آیین نامه پایگاه اطلاعات اشخاص حقوقی 1.75 MB -
- آیین نامه تعیین شماره اختصاصی برای اشخاص خارجی مرتبط با کشور 52 KB -
- آیین نامه مدت و طرز نگاهداری اوراق بازرگانی، اسناد و دفاتر بانک ها
- مقررات پیشگیری از پولشویی در موسسات مالی 103 KB -
دستورالعمل ها
- آیین نامه مدت و طرز نگاهداری اوراق بازرگانی، اسناد و دفاتر بانک ها
- دستورالعمل چگونگی شناسایی مشتریان ایرانی موسسات اعتباری 155 KB -
- دستورالعمل چگونگی شناسایی مشتریان خارجی موسسات اعتباری 145 KB -
- دستورالعمل نحوه ارسال اسناد و مدارک مشتریان موسسات اعتباری به نشانی پستی آن ها 94 KB -
- دستورالعمل نحوه تعیین سطح فعالیت مورد انتظار مشتری در موسسات اعتباری 76 KB -
- دستورالعمل اجرایی نحوه گزارش واریز نقدی وجوه بیش از سقف مقرر 67 KB -
- دستورالعمل رعایت مقررات مبارزه با پولشویی در حوزه نظام های پرداخت و بانکداری الکترونیکی 76 KB -
- دستورالعمل شناسایی معاملات مشکوک و شیوه گزارش دهی 71 KB -
- دستورالعمل نحوه مراقبت از اشخاص مظنون در موسسات اعتباری 63 KB -
- دستورالعمل مجموعه اقدامات و تدابیر لازم برای حصول اطمینان از رعایت مقررات مبارزه با پولشویی در واحدهای برون مرزی موسسات اعتباری 57 KB -
- دستورالعمل لزوم رعایت مقررات مبارزه با پولشویی در روابط کارگزاری و شناسایی بانک های پوسته ای 67 KB -
- دستورالعمل نحوه اعمال دقت و نظارت ویژه هنگام ارایه خدمات پایه به اشخاص سیاسی خارجی در موسسات اعتباری 107 KB -
- دستورالعمل اجرایی مبارزه با پولشویی در صرافی ها 94 KB -
- رهنمودهایی برای نظام موثر کنترل داخلی در موسسات اعتباری 370 KB -
- دستورالعمل نحوه ارائه خدمات بانکی به اشخاص خارجی در مؤسسات اعتباری 406 KB -
بخشنامه ها
- بخشنامه شماره مب/403 مورخ 29/2/1384؛ ابلاغ ترجمه سند مدیریت یکپارچه ریسک شناسایی مشتری(ازاسناد کمیته نظارت بانکی بال) 151 KB -
- بخشنامه شماره مب/1753 مورخ 8/9/1384؛ دریافت اطلاعات مربوط به کد ملی، کد پستی و شماره سریال شناسنامه مشتری جهت افتتاح حساب بانکی 35 KB -
- بخشنامه شماره مب/ 2288 مورخ 27/11/1384؛ ابلاغ ترجمه سند راهنمای کلی افتتاح حساب و تعیین هویت مشتری(از اسناد کمیته نظارت بانکی بال) 201 KB -
- بخشنامه شماره مب/ 1025 مورخ 31/4/1385؛ تاکید بر احراز هویت و شناسایی مشتریان بانک ها 44 KB -
- بخشنامه شماره مب/1172 مورخ 31/3/1386؛ حداقل الزامات تحت عنوان " رهنمودهایی برای نظام موثر کنترل داخلی در موسسات اعتباری " 370 KB -
- بخشنامه شماره مب/348 مورخ 2/2/1387؛ آیین نامه نظام سنجش اعتبار(موضوع مصوبه شماره 211829/ت39396/ه مورخ 26/12/1386 هیات محترم وزیران) 1.27 MB -
- بخشنامه شماره مب/349 مورخ 2/2/1387؛ آیین نامه مستند سازی جریان وجوه در کشور(موضوع مصوبه شماره 211815/ت 39395/ه مورخ 26/12/1386 هیات محترم وزیران) 491 KB -
- بخشنامه شماره 3118/ه مورخ 30/6/1387؛ ابلاغ دستورالعمل چگونگی شناسایی مشتریان موسسات اعتباری 167 KB -
- بخشنامه شماره مب/2453 مورخ 3/7/1387؛ ضرورت دریافت شماره اقتصادی اشخاص حقوقی برای اعطای تسهیلات 68 KB -
- بخشنامه شماره 55556 مورخ 16/9/1387؛ اعلام مدارک شناسایی قابل قبول برای اتباع خارجی جهت افتتاح حساب قرض الحسنه پس انداز 34 KB -
- بخشنامه شماره 210068/88 مورخ 8/10/1388؛ ابلاغ آیین نامه اجرایی قانون مبارزه با پولشویی 107 KB -
- بخشنامه شماره 211072/88 مورخ 9/10/1388؛ حداقل الزامات تحت عنوان "مجموعه رهنمودها برای مدیریت موثر ریسک تطبیق" 596 KB -
- بخشنامه شماره 236113/88 مورخ 8/11/1388؛ تدابیر و ساز و کار لازم جهت تسهیل امور در اجرای ماده (44) آیین نامه اجرایی قانون مبارزه با پولشویی 98 KB -
- بخشنامه شماره 32532/89 مورخ 16/2/1389؛ ارسال لوح فشرده و بروشور حاوی مشخصات ویژگی های کنترلی در روی کارت شناسایی ملی 454 KB -
- بخشنامه شماره 80223/89 مورخ 15/4/1389؛ ابلاغ آیین نامه مدت و طرز نگاهداری اوراق بازرگانی، اسناد و دفاتر بانک ها 129 KB -
- بخشنامه شماره 92805/89 مورخ 2/5/1389؛ در خصوص ممنوعیت خرید و فروش ارز در خارج از سیستم بانکی و صرافی های مجاز(موضوع ماده 28 آیین نامه اجرایی قانون مبارزه با پولشویی) - بانک ها 36 KB -
- بخشنامه شماره 92816/89 مورخ 2/5/1389؛ در خصوص ممنوعیت خرید و فروش ارز در خارج از سیستم بانکی و صرافی های مجاز(موضوع ماده 28 آیین نامه اجرایی قانون مبارزه با پولشویی) - صرافی ها 34 KB -
- بخشنامه شماره 128003/89 مورخ 15/6/1389؛ لزوم ایجاد واحدی به عنوان مسئول مبارزه با پولشویی در بانک ها و موسسات اعتباری( موضوع ماده 18 آیین نامه اجرایی قانون مبارزه با پولشویی) 35 KB -
- بخشنامه شماره 173768/89 مورخ 10/8/1389؛ ابلاغ دستورالعمل بازرسی مالی و عملیاتی و اخذ اطلاعات از موسسات اعتباری(مصوب جلسه مورخ 27/7/1389 شورای پول و اعتبار) 130 KB -
- بخشنامه شماره 181927/89 مورخ 18/8/1389؛ تاکید مجدد بر اجرای صحیح مفاد"آیین نامه مدت و طرز نگاهداری اوراق بازرگانی، اسناد و دفاتر بانک ها"،موضوع بخشنامه شماره 80223/89 مورخ 15/4/1389 92 KB -
- بخشنامه شماره 271637/89 مورخ 8/12/1389؛ ابلاغ مقاله «پدیده پولشویی، اقدامات بین المللی و راه کارهای ضد پولشویی» به شبکه بانکی کشور 59 KB -
- بخشنامه شماره 279803/89 مورخ 16/12/1389؛ در خصوص لزوم شناسایی مشتریان بانک ها توسط متصدیان بانکی و عدم واگذاری این وظیفه به اشخاص ثالث 36 KB -
- بخشنامه شماره 284876/89 مورخ 22/12/1389؛ اصلاح بخشی از آیین نامه مدت و طرز نگاهداری اوراق بازرگانی، اسناد و دفاتر بانک ها 197 KB -
- بخشنامه شماره 41478/90 مورخ 26/2/1390؛ ابلاغ دستورالعمل های مبارزه با پولشویی در موسسات اعتباری 1018 KB -
- بخشنامه شماره 59120/90 مورخ 17/03/1390؛ در خصوص تمدید اعتبار اولین کارت های شناسایی ملی صادره طی سال های 1380 لغایت 1383 تا پایان سال 1392 71 KB -
- بخشنامه شماره 173029/90 مورخ 25/7/1390؛ لزوم توقف کلیه حساب های فاقد شماره یا شناسه ملی از تاریخ 26/5/1390 111 KB -
- بخشنامه شماره 190959/90 مورخ 14/8/1390؛ اشخاص(حقیقی، حقوقی) مشمول بخشنامه 173029/90 مورخ 25/7/1390 116 KB -
- بخشنامه شماره 237091/90 مورخ 6/10/1390؛ لزوم رعایت مقررات مبارزه با پولشویی توسط صندوق های قرض الحسنه 131 KB -
- بخشنامه شماره 237089/90 مورخ 6/10/1390؛ رعایت مقررات مبارزه با پولشویی توسط شرکت های لیزینگ 128 KB -
- بخشنامه شماره 274508/90 مورخ 17/11/1390؛ ابلاغ دستورالعمل های مبارزه با پولشویی در موسسات اعتباری و صرافی ها 322 KB -
- بخشنامه شماره 75324/91 مورخ 27/3/1391؛ لزوم اخذ شناسه ملی توسط تمامی اشخاص حقوقی از جمله موسسات و تشکیلات دولتی و بلدی نظیر وزارتخانه ها، سازمان های دولتی، شهرداری ها، دانشگاه ها، مساجد، مدارس و موارد مشابه و ارائه آن به بانک ها و موسسات اعتباری 2.54 MB -
- بخشنامه شماره 105465/92 مورخ 13/04/1392; ابلاغ ترجمه کتاب "استانداردهای بینالمللی مبارزه با پولشویی و تامین مالی تروریسم"
- ابلاغ بخشنامه شماره 359526/92 مورخ 07/12/1392 ; ارسال کتاب پیشگیری از پولشویی و تامین مالی تروریسم ، راهنمای عملی برای ناظران بانکی 123 KB -
- بخشنامه شماره 72403/94 مورخ 24/03/1394; ابلاغ مشخصات و ویژگیهای کنترلی «کارت هوشمند ملی» و «شناسنامههای طرح جدید»
- بخشنامه شماره 42930/95 مورخ 13/02/1395؛ ابلاغ "قانون مبارزه با تامین مالی تروریسم" 313 KB -
- بخشنامه شماره ۱۳۵۷۱/۹۶ مورخ ۲۳/۰۱/۱۳۹۶ ؛ تاکید بر لزوم رعایت مقررات مبارزه با پولشویی در نقل و انتقالات الکترونیکی برون مرزی و داخلی در بانک ها 128 KB -
- بخشنامه شماره 97/418568 مورخ 1397/11/25; ابلاغ " قانون اصلاح قانون مبارزه با پولشویی" 4.63 MB -
- بخشنامه شماره 98/275741 مورخ 1398/08/16; عدم اخذ تصویر شناسنامه و کارت ملی از مشتریان (موضوع مصوبه هشتمین جلسه شورای عالی مقابله و پیشگیری از جرایم پولشویی و تامین مالی تروریسم) 103 KB -
- بخشنامه شماره 98/360363 مورخ 1398/10/18; سقف خرید و فروش نقدی ارز در بازار متشکل معاملات ارز ایران 93 KB -
- بخشنامه شماره 98/404662 مورخ 1398/11/21; سقف خرید و فروش نقدی ارز در بازار متشکل معاملات ارز ایران 94 KB -
- بخشنامه شماره 00/19651 مورخ 1400/01/26; ابلاغ دستورالعمل نحوه صدور کارت پرداخت ریالی برای اشخاص حقیقی خارجی 655 KB -
ترجمه اسنادی در زمینه مبارزه با پولشویی
- اصول 25 گانه برای نظارت بانکی موثر(سپتامبر 1997) 604 KB -
- اصول 25 گانه برای نظارت بانکی موثر(اکتبر 2006) 202 KB -
- متدولوژی اصول 25 گانه نظارت بانکی موثر(اکتبر 1999) 502 KB -
- مدیریت یکپارچه ریسک شناسایی مشتری 179 KB -
- شناسایی کافی مشتری از سوی بانک ها 372 KB -
- راهنمای کلی افتتاح حساب و تعیین هویت مشتری(پیوست سند شناسایی کافی مشتری از سوی بانک ها) 150 KB -
- پیشگیری از سوء استفاده عوامل جنایتکار از نظام بانکی جهت پولشویی 110 KB -
- چارچوبی برای نظام های کنترل داخلی در واحد های بانکی 371 KB -
- بهبود شفافیت در بانک 421 KB -
- بانک های پوسته ای و دفاتر اجاره ای 195 KB -
- شناسایی کافی و شفافیت در پیامهای پرداخت پوششی مربوط به نقل و انتقالات الکترونیکی برون مرزی وجوه 295 KB -
- ترجمه کتاب "استانداردهای بینالمللی مبارزه با پولشویی و تامین مالی تروریسم"
- مدیریت موثر ریسکهای مرتبط با پولشویی و تامین مالی تروریسم
گزیده پژوهش ها در زمینه مبارزه با پولشویی
کنوانسیون ها و پروتکل های بین المللی در زمینه مبارزه با پولشویی و تامین مالی تروریسم
- کنوانسیون سازمان ملل متحد درباره قاچاق غیر قانونی مواد مخدر و داروهای روانگردان(20 دسامبر 1988)؛ 273 KB -
- کنوانسیون سازمان ملل متحد برای مبارزه با جرائم سازمان یافته فراملی(دسامبر 2000)؛ 308 KB -
- کنوانسیون سازمان ملل متحد برای مبارزه با فساد(31 اکتبر 2003)؛ 378 KB -
- کنوانسیون مقابله با تامین مالی تروریسم(7 اکتبر 1999)؛ 159 KB -
- کنوانسیون بین المللی علیه گروگان گیری(هفدهم دسامبر 1979)؛ 85 KB -
- کنوانسیون راجع به جلوگیری از اعمال غیر قانونی علیه امنیت هواپیمایی کشوری(23 سپتامبر 1971)؛ 75 KB -
- پروتکل جلوگیری از اعمال غیر قانونی خشونت آمیز در فرودگاه هایی که در خدمت هواپیمایی کشوری بین المللی می باشند؛ 55 KB -
- کنوانسیون توکیو راجع به جرایم و برخی اعمال ارتکابی دیگر در هواپیما(14 سپتامبر 1963)؛ 93 KB -
- کنوانسیون مقابله با اعمال غیر قانونی علیه ایمنی دریا نوردی و پروتکل مقابله با اعمال غیر قانونی علیه ایمنی سکوهای ثابت واقع در فلات قاره(10 مارس 1988)؛ 140 KB -
- کنوانسیون علامت گذاری مواد منفجره پلاستیکی به منظور شناسایی(اول مارس 1991)؛ 87 KB -
- کنوانسیون راجع به جلوگیری و مجازات جرائم علیه اشخاص مورد حمایت بین المللی از جمله مامورین سیاسی(14 دسامبر 1973)؛ 72 KB -